Up in the Air is een fascinerende film met veel raakvlakken binnen het werkveld van de HR professional. Ontslag is absoluut van deze crisistijd en een ontslaggesprek is verre van leuk. Niet voor diegene die ontslagen wordt noch voor de HR professional die het ontslag moet melden. In Amerika bestaan er daarom externe professionals die medewerkers op vraag van de organisatie ontslaan. Hieronder leg ik uit wat de film Up in the Air te maken heeft met dergelijke praktijken.
De film: Up in the Air
Up in the Air is een steengoede film uit 2009 waarin George Clooney de rol van Ryan Bingham speelt. Ryan Bingham werkt voor een organisatie dat zich heeft gespecialiseerd in het ontslaan van mensen. Voor deze job moet Bingham het hele land overvliegen en dat – frequent flyer – leventje bevalt hem goed. Alles loopt op wieltjes totdat er een jongere collega wordt aangenomen die video conferencing introduceert, Bingham de liefde van zijn leven ontdekt en zelf ontslagen wordt.
Up in the Air met een HR bril op
In een Amerikaanse film met George Clooney in de hoofdrol ligt de nadruk voor sommige kijkers wellicht op de verkeerde aspecten. Met een HR bril op vind ik de inhoud van zijn job namelijk veel interessanter dan het bijzondere leven dat Bingham leidt. Hoe kan het zijn dat iemand wordt ingehuurd om andere mensen te ontslaan? Hoe kan het zijn dat hier zelfs een markt voor is? Waarom houden organisaties niet zelf hun ontslaggesprekken?
Medewerkers ontslaan door externe professionals
In de film worden er aannemelijke argumenten gebruikt om het ontslaan van mensen door externe professionals te laten gebeuren. Al deze argumenten vonden hun weerklant in het woord neutraliteit. Indien je zelfs wel eens een ontslaggesprek hebt gehad dan weet je dat de emoties hoog kunnen oplopen. Dat is de grootste reden waarom organisaties gebruik maken van externe professionals. Zij kunnen hun neutraliteit bewaken (omdat zij niet (emotioneel) betrokken zijn) en de nare boodschap kort en krachtig overbrengen.
Exitgesprekken hebben enkel nut bij vrijwillig verloop
Hoewel ik deels begrip kan opbrengen voor het ontslaggesprek te laten uitvoeren door externe professionals, begreep ik in eerste instantie niet waarom zij dit gesprek zo kort en krachtig lieten verlopen. Waarom werden er geen exitgesprekken gevoerd volgens de principes die zijn geschetst in meerdere blogs? Ik dacht dat het HR departement de plank volledig missloeg totdat ik iets belangrijks besefte. Exitgesprekken hebben enkel nut bij vrijwillig verloop. Wanneer een medewerker zelf bepaalt om de organisatie te verlaten is het pas zinvol om een exitgesprek te houden. In alle andere gevallen zou de organisatie een geldige en gepaste reden moeten hebben. De organisatie heeft de reden immers zelf ‘verzonnen’ voor het ontslag van de medewerker.
Mening van Lodi Planting
Feit is dus dat er organisaties zijn die deze niet-altijd-even-gemakkelijke taak uit de weg gaan en het overlaten aan externe professionals. Feit is ook dat er organisaties bestaan die zich hebben gespecialiseerd in het ontslaan van mensen omdat daar een markt voor is. Fascinerend als je het mij vraagt. Zelf denk ik dat ik als HR professional niet graag mijn ontslag zou krijgen van een voor mij compleet onbekende. Verder zou ik het ook niet fijn vinden moest het gesprek zo kort en krachtig zijn. Ik vermoed dat wanneer ik ontslagen zou worden, ik zou willen ventileren en bovenal de reden van mijn ontslag zou willen weten. Voor diegene die de film ook hebben gezien weten dat deze twee laatste punten onbeantwoord bleven. Mijn inziens roept dit vragen op hoe een ontslaggesprek wel gevoerd zou moeten worden. Wordt vervolgd!
[box type=”info” style=”rounded”]Deze blog heeft het ontslaggesprek als thema. Klik op de hyperlink voor de beste blogartikelen over het ontslaggesprek.[/box]
Ik heb een 3 keren mijn ontslag gekregen en er is geen enkele keer dat ik mij heb afgevraagd ‘Waarom?’.
Ik heb wel -als werknemer- gemerkt dat sommigen blijkbaar verwachten dat werk een sfeertje moet hebben van een kleutertuin. “Eens zien hoever ik kan gaan met collega’tje en baasje kl*ten.” Ik ben dan ook van mening dat werknemers genoeg bescherming krijgen van wetten en stilzwijgende overeenkomsten.
Ik vraag mij af hoe hij zouden reageren, mocht ik morgen de website ‘rotmedewerkers.eu’ opstarten… inclusief foto en klachten
De geheimhoudingsovereenkomst laat/zou ik gerust vervallen na 1 jaar, als we eenmaal actief zijn. En een klacht indienen als hij op een ander ongeveer eenzelfde project mee zou opstarten, zou ik (tot vandaag) ook niet zo snel doen. Zo’n zaken zijn meestal ook binnenkamers op te lossen.
Ventileren doe je op café, op je afgesloten FB profiel of in de fitnesszaal.